Từ những gì em đọc và sau khi nghe anh nói, em thấy sự tương đồng khá mạnh giữa 2 vị vua Lê cách nhau xa đời nhưng có miếu, thuỵ giống nhau: Chiêu Tông và Chiêu Thống. 2 vị cha này xuất thân đều khổ sở, cha chết sớm, lên ngôi trong thời loạn, thời kỳ nhiều thế lực chính trị đánh nhau, và phải mượn thế lực này diệt thế lực khác chỉ để rồi bị quyền thần ức hiếp. Ví dụ tiêu biểu là việc "cụ Bằng trung công" trở thành Trịnh version 2.0. Hai vị vua đều có lòng khôi phục, tốt hơn nhiều vua cuối trào khác, nhưng kém tài quân sự hơn kẻ thù chính của mình. Nhưng Chiêu Thống bị coi là tội đồ vì đụng tới vấn đề dân tộc, mà cũng có thể vì Chiêu Thống đã đọc sử thấy Chiêu Tông mượn tay các thế lực trong nước vẫn không thể diệt Đăng Dung nên mới đi cầu viện "thiên triều".
Về Duy Sản thì em muốn so với Nguyễn Xí, Đinh Liệt vì 2 người cũng có "tội" giết vua nhưng sau lại là công thần phò tá. Em có tự đặt 1 câu hỏi để suy ngẫm: nếu Duy Sản sống đến khi Chiêu Tông trưởng thành với dáng dấp của 1 minh quân, liệu Duy Sản sẽ là Đinh Liệt, Nguyễn Xí hay là Triệu Cao, Vương Mãng?
Kể cả nếu Sản có cái tâm của họ Đinh, họ Nguyễn, Sản vẫn có thể lao chao đánh Trần Cảo vì sợ Chiêu Tông báo thù Tương Dực bằng cách quy tội Sản từng muốn lập Quang Trị, chắc anh còn nhớ có ông nào bị giết hồi Quang Thuận vì tội danh tương tự đó!
"Trịnh D Sản version 4.0" tiềm tàng không phải không có, đó chính là 3 cái người xúi Chiêu Tông giết Chân đấy. 1 trong 3 này là ngoại thích của Chiêu Tông, bản thân Sản cũng là ngoại thích của Tương Dực. Theo Lê Quý Đôn, Đăng Dung đã bịa lời giặc để khử 3 tay này!
